Μέσα σε λιγότερο από δύο χρόνια και με τα γεγονότα του Έβρου τον Μάρτιο του 2020 να είναι ακόμη νωπά, η Ευρωπαϊκή Ένωση βρίσκεται αντιμέτωπη με μία ακόμη μεταναστευτική κρίση, η οποία είναι σε εξέλιξη το τελευταίο διάστημα. Στα σύνορα μεταξύ Λευκορωσίας και Πολωνίας, χιλιάδες μετανάστες και πρόσφυγες έχουν συγκεντρωθεί, με σκοπό να περάσουν στην Ευρώπη. Η ελπίδα τους για ένα καλύτερο μέλλον γίνεται αντικείμενο εκμετάλλευσης από τους εμπνευστές και υπεύθυνους για την τεχνητή μεταναστευτική κρίση, με απώτερο σκοπό την άσκηση πίεσης, για να εξυπηρετήσουν δικά τους συμφέροντα.

Οι δύο περιπτώσεις, η πρώτη στη συνοριακή γραμμή Ελλάδας-Τουρκίας στον Έβρο και η δεύτερη στη συνοριακή γραμμή Λευκορωσίας-Πολωνίας, παρουσιάζουν ομοιότητες που δεν αφήνουν αμφιβολίες ότι κάποιοι μετατρέπουν τα εξωτερικά σύνορα της Ευρωπαϊκής Ένωσης σε πεδίο εφαρμογής εκβιαστικών σχεδιασμών, για την ικανοποίηση συγκεκριμένων γεωστρατηγικών σκοπιμοτήτων.

Ωστόσο, τον Μάρτιο του 2020, η χώρα μας έστειλε ένα σαφές, δυνατό και αποφασιστικό μήνυμα, προς κάθε κατεύθυνση. Η Ελλάδα δεν δέχεται απειλές, υπερασπίζεται τα κυριαρχικά της δικαιώματα, όπως και τα σύνορά της, τα οποία αποτελούν ταυτόχρονα και σύνορα της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, έπεισε τους επικεφαλής των ευρωπαϊκών θεσμών να επισκεφθούν την περιοχή και να διαπιστώσουν, ιδίοις όμμασι, την «υβριδική απειλή» που χτυπούσε στην πόρτα της Ευρώπης. Η Ελλάδα αντιστάθηκε, προστατεύοντας τα σύνορά της, η Τουρκία αναγκάστηκε να απομακρύνει τους χιλιάδες ταλαιπωρημένους ανθρώπους, από την ελληνοτουρκική  συνοριογραμμή, ενώ ο σχεδιασμός της για αποσταθεροποίηση απέτυχε.

Ουσιαστικά, η επιτυχής αντιμετώπιση της μεταναστευτικής κρίσης του Έβρου, από τον Κυριάκο Μητσοτάκη, οδήγησε την Ευρωπαϊκή Ένωση να αντιληφθεί τη σημασία της προστασίας των εξωτερικών συνόρων της. Όπως, πρόσφατα, είπε και ο ίδιος ο Πρωθυπουργός «δεν μπορούμε να δεχτούμε, σε ευρωπαϊκό επίπεδο, την εργαλειοποίηση απελπισμένων ανθρώπων για πολιτικούς σκοπούς».

Αξίζει να σημειωθεί ότι στη διάρκεια του τελευταίου Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, τον περασμένο μήνα, κατά τη συζήτηση για τη μετανάστευση, οι παρεμβάσεις του Πρωθυπουργού έγιναν δεκτές. Μάλιστα, το τελικό κείμενο των Συμπερασμάτων, περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων, την αναφορά ότι «Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο καλεί την Τουρκία να διασφαλίσει την πλήρη και χωρίς διακρίσεις εφαρμογή της δήλωσης ΕΕ-Τουρκίας του 2016 και έναντι της Κυπριακής Δημοκρατίας». Επίσης, δύο εξίσου σημαντικές αναφορές  περιλαμβάνονται. Η πρώτη είναι ότι «Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο δεν θα δεχθεί καμία απόπειρα τρίτων χωρών να εργαλειοποιήσουν τους μετανάστες για πολιτικούς σκοπούς. Καταδικάζει όλες τις υβριδικές επιθέσεις στα σύνορα της ΕΕ και θα αντιδράσει καταλλήλως». Η δεύτερη, καλεί την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να προτείνει τυχόν αναγκαίες αλλαγές στο νομικό πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, καθώς και συγκεκριμένα μέτρα, που θα υποστηρίζονται από επαρκή χρηματοδοτική στήριξη για τη διασφάλιση άμεσης και κατάλληλης αντίδρασης, σύμφωνα με το ευρωπαϊκό δίκαιο και τις διεθνείς υποχρεώσεις.

Από τις δύο τεχνητές μεταναστευτικές κρίσεις, καταδεικνύεται η ανάγκη λήψης επιπλέον αποφάσεων, που θα ενδυναμώσουν την κοινή ευρωπαϊκή υποχρέωση για προστασία των εξωτερικών συνόρων της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Οι ευρωπαϊκές πολιτικές πρέπει να απαντούν σε αυθαίρετες πρακτικές, ειδάλλως η Ευρώπη θα αντιμετωπίσει ξανά φαινόμενα εργαλειοποίησης μεταναστών. Η ενίσχυση της προστασίας των ευρωπαϊκών εξωτερικών συνόρων είναι εξαιρετικά σημαντική και δεν θα πρέπει να θεωρείται αποκλειστική ευθύνη των εθνικών αρχών. Μόνιμοι ευρωπαϊκοί μηχανισμοί προστασίας θα πρέπει να αποτρέπουν την εκδήλωση παρόμοιων περιστατικών. Παράλληλα, θα ενισχύσουν το αίσθημα ασφάλειας των ευρωπαίων πολιτών και θα στέλνουν σαφή μηνύματα προς εμπνευστές παρόμοιων «υβριδικών απειλών», όπως και σε κυκλώματα διακινητών, ότι η εκμετάλλευση μεταναστών για την επίτευξη πολιτικών σκοπών ή χρηματικών απολαβών, με αντάλλαγμα τη μη νόμιμη είσοδο στην Ευρώπη, δεν γίνεται αποδεκτή και δεν αποτελεί εύκολη υπόθεση.

Δημοσιεύθηκε στην KARFITSA στις 20.11.2021